Ռադիքալ. «Քրդական կոնֆերանսից դեպի Մեծ Քուրդիստան»

Տարածաշրջան07:57, 03 Օգոստոս 2013

Ռադիքալ. «Քրդական կոնֆերանսից դեպի Մեծ Քուրդիստան»

Թուրքական «Ռադիքալ» թերթում տպագրվել է Օրալ Չալըշլարի Քուրդիստանի վերաբերյալ հոդվածը: Այն որոշակի կրճատումներով ներկայացված է ստորև:

«Սրանից 16 տար առաջ Ավստրալիայի Մելբուրն քաղաքում իմ մասնակցությամբ մի հեռուստահաղորդման ժամանակ ինձ ուղղվեց այսպիսի մի հարց. «Քրդերից բացի կա° արդյոք ուրիշ ազգ, որն ունի ավելի քան 20 մլն բնակչություն, բայց չունի պետականություն»: Այդ հարցը տարիներ շարունակ ինձ հանգիստ չէր թողնում:

Այս ամիս սպասվում քրդական հարցին նվիրված մեծ կոնֆերանս: Համաժողովը քրդերի պատմության մեջ նոր իրավիճակ է մատնանշում: Առաջին համաշխարհային պատերազմից հետո 4 տարբեր երկրների միջև բաժանված քուրդ ազգի ներկայացուցիչերը գուցե առաջին անգա՞մ են այսպիսի լայն կազմով է հանդիպելու:

Պատմությանն ուշադրությամբ ուսումնասիրելիս, պարզ է դառնում, որ քրդական քաղաքական միավորումները, զինված խմբավորումները ինչքան էլ միմյանց կցված են եղել, միասնականության հեռանկարներն այնքան էլ զորեղ չեն եղել: «Մահաբաթի քրդական պետությունը», Մոլա Մուստաֆա Բարզանիի ըմբոստացումը և նման փորձերը հաշվի առնելով, այդուհանդերձ, կարող եմ ասել, որ քրդերն առաջին անգամ այսքան օրինական հողի վրա, որպես նոր քաղաքական աշխարահգրության դերակատարներ, մասնակցելու են վերոնշյալ համաժողովին:

«Արաբական գարունից» հետո քրդական կոնֆերանսն ի՞նչ նպատակ կարող է ունենալ: Ահա այսպիսի հարցադրում էլ կարող է լինել: Սիրիայում քրդական «Ժողովրդավարական միություն կուսակցությունը» որպես ազդեցիկ ուժ, ինչպես նաև «Քուրդիստանի բանվորական կուսակցությանը» (ՔԲԿ-PKK) մոտ կանգնած քաղաքական շարժումը ստեղծված իրավիճակն ամբողջովին խճճված են դարձնում:

Թուրքիան իր հերթին սկսել է «Քրդական խնդրի լուծման գործընթացը»: Նա պատրաստում է այնպիսի մի ռազմավարություն, որտեղ ներառված կլինեն տարածաշրջանում առկա մյուս քրդական կազմավորումները: Հատկանշական է, որ վերջին շրջանում Սիրիայում քրդական «Ժողովրդավարական միություն կուսակցության» ղեկավար Սալիհ Մուսլիմը բացահայտ հանդիպում էր ունեցել իրաքյան Քուրդիստանի առաջնորդ Նեչիրվան Բարզանիի հետ:

Այստեղ հարց է առաջանում. «Քրդերն արդյո՞ք Մեծ Քուրդիստանի պատրաստությունն են տեսնում»: Սրանից 20 տար առաջ մեկ այլ հաղորդման ժամանակ Օջալանին վերոնշյալ հարցն էի ուղղել: Իմ կողմից հնչեցված հարցին ի պատասխան Օջալանն ասել էր. «Ինչու՞ Թուրքիայից անջատվենք, Ստամբուլի, Իզմիրի, Անթալյայի նման քաղաքներում որքան քրդեր են ապրում: Թուրքիայի հարստությունները թուրքերի հետ ենք ցանկանում կիսել»:

Վերջում հոդվածագիրը նշում է. «Քրդերի և թուրքերի մեծ միությունը նշանակում Մերձավոր Արևելքի համար խաղաղ գոյակցության հրապուրիչ մի մոդել»:

Ermenihaber.am