Քեսաբը Սիրիայի կազմում է ընդգրկվել հայ կարդինալ Գրիգոր Աղաջանյանի և Հռոմի պապի ջանքերով

Տարածաշրջան08:06, 27 Մարտ 2014

Քեսաբը Սիրիայի կազմում է ընդգրկվել հայ կարդինալ Գրիգոր Աղաջանյանի և Հռոմի պապի ջանքերով

Քեսաբի շրջանը 6 հազար տարվա պատմություն ունի: Անթաքիա, Սելևկիա, Լավդոկիա քաղաքների մեջտեղում գտնվող Քեսաբը ժամանակի ամենակարևոր առևտրային ճանապարհների խաչմերուկում էր գտնվում:

Քեսաբ անունն առաջին անգամ հիշատակվել է խաչակիրների առաջին արշվանքի ժամանակ: Տարածքն այդ ժամանակ Քասիբիս էր կոչվում: Կարծիքներ կան, որ անվանման սկզբնաղբյուրը լատիներեն «cassabella» բառն է, որը թարգմանաբար նշանակում է գեղեցիկ տուն:

Հայերի ներհոսքը Քեսաբ ակտիվացել է 14 և 15-րդ դարերում: 20-րդ դարի սկզբին մոտ 6 հազար բնակչություն ունեցող գյուղաքաղաքում 20-ից ավելի դպրոց և 5 մեծ եղեկեցի կար:

1909 թվականին Ադանայի ջարդերի ժամանակ Քեսաբն էլ է հարձակման ենթարկվել: Տեղի ժողովուրդը ֆրանսիական նավերով տարհանվել է և ապաստանել Լաթաքիայում, որտեղ մեկ տարի մնալուց հետո վերադարձել են Քեսաբ:

1915 թվականին Քեսաբի հայերը ևս մեկ անգամ աքսորի ճանապարհը բռնեցին: Բնակչության մեծամասնությունը աքսորվեց Դեր Զորի անապատ, մի մասն էլ՝ Հորդանան: Ցեղասպանության տարիներին մոտ 5 հազար քեսաբցի հայ է մահացել:

Օսմանյան կայսրության տիրապետության տակ գտնվող Քեսաբը 1938 թվականին հիմնված Հաթայի Հանրապետության մեջ է ներառվել: 1939 թվականին, երբ Հաթայը Թուրքիային կցվեց, քեսաբցիները գյուղաքաղաքը շրջապատող լեռներում ապստամբություն սկսեցին: 9 ամիս տևած ապստամբությունից հետո կարդինալ Գրիգոր Աղաջանյանի խնդրանքով Հռոմի պապ Պիոս 12-րդի միջամտությամբ Քեսաբը Սիրիայի կազմում ընդրկվեց:

Ermenihaber.am