Նոր փուլ Թուրքիա-Իրաք էներգետիկ հարաբերություններում

Տնտեսական12:04, 11 Օգոստոս 2025

Նոր փուլ Թուրքիա-Իրաք էներգետիկ հարաբերություններում

Թուրքական «FİKİRTURU» վերլուծական կայքում հրապարակվել է «Նոր գործընթաց Թուրքիա-Իրաք էներգետիկ համագործակցության ոլորտում» խորագրով հոդված։

Նշենք, որ Թուրքիայի ու Իրաքի միջև 52 տարի առաջ կնքված (1973-ի հուլիսի 27) նավթային համաձայնագրի ժամկետը լրանալու է 2026-ի հուլիսի 27-ին։ Հոդվածում նշվում է, որ համաձայնագրի ժամկետի լրանալը պետք է մեկնաբանվի ոչ թե որպես ավարտ, այլ որպես նոր սկիզբ:

Հոդվածի հեղինակ Բիլգայ Դումանի խոսքով, համաձայնագրի դադարեցման հիմնական պատճառն ավելի համապարփակ համաձայնագիր կնքելու ցանկությունն է: Այդ համաձայնագիրը, ենթադրաբար, կներառի ոչ միայն նավթային համաձայնագիր, այլև ամբողջ էներգետիկ ոլորտը՝ բնական գազից մինչև էլեկտրաէներգիա:

Այդ նոր համաձայնագիրը և դրան հաջորդող քայլերը կարող են մեկնաբանվել որպես թուրք-իրաքյան հարաբերություններին խոչընդոտող տարբեր խնդիրներ լուծելու կամ առնվազն դրանց խնդիրների վերածվելուց խուսափելու ցանկություն։

Թուրքիայի կողմից Իրաքին նոր համաձայնագրի նախագծի ներկայացումը ցույց է տալիս, որ Թուրքիան լավ է պատրաստված գործընթացին:

Ըստ հեղինակի՝ այս պահին Թուրքիան ձգտում է «մեկ կրակոցով մի քանի նապաստակ սպանել»։ Այս համաձայնագիրը, ինչպես սպասվում է կվերակազմակերպի երկկողմ էներգետիկ հարաբերությունները, կընդլայնի դրա շրջանակը և այդպիսով առաջխաղաղացում կգրանցի «Զարգացման ուղի» նախագծում, որը համարվում է Թուրքիայի և Իրաքի միջև ամենամեծ նախագիծը:

Այդ նախագիծը կներառի ինչպես բնական գազի, այնպես էլ նավթի խողովակաշար: Ավելին, այս համաձայնագիրը նախատեսում է քայլեր ձեռնարկել Քիրքուք-Ջեյհան նավթատարի լիարժեք օգտագործման համար, որն ունի օրական 1.5 միլիոն բարել թողունակություն, բայց երբեք չի հասել այս մակարդակին:

Նշենք, որ երկրների միջև կնքված համաձայնագիրը տարիների ընթացքում թարմացվել է՝ ներառելով տարբեր արձանագրություններ՝ փոփոխվող կարիքները բավարարելու համար, և վերջին անգամ երկարաձգվել է 2010-ին՝ 15 տարով։

Աղբյուր` Fikirturu.com