İstanbul benim için, sevdiğim bütün sanatçıların öldüğü yerdi

Toplum14:26, 24 Nİsan 2014

İstanbul benim için, sevdiğim bütün sanatçıların öldüğü yerdi

Günler önce “Ermenihaber” sitesi Ermeni Diasporası’ndan 16 isimin, Türkiyelilere hitaben bir mektup kaleme aldığını bildirdi.

Türkiye’de çıkarılan “Agos” gazetesinin başlattığı girişimde Serj Tankian, Atom Egoyan, Arsinee Khanjian gibi ünlüler yer alıyor.

Agos’ta yayımlanan mektuplar tek tek dikatinize sunulur.

Vahe Berberian, Arapkirli bir anne ve Eğinli bir babanın çocuğu olarak 1955’te Beyrut’ta doğdu. Tiyatro, edebiyat ve sanat camiasından insanların uğrak yeri olan ailesinin evinde, entelektüel bir ortamda yetişti. 1977’de Los Angeles’a yerleşti. 1980’de Woodbury Üniversitesi’nde gazetecilik eğitimini tamamladıktan sonra, edebiyat, tiyatro, oyunculuk ve resimle uğraştı. ABD, Kanada ve Avrupa’nın çeşitli kentlerinde sergiler açtı. Sanat çevrelerinde ressam ve yazar olarak tanınsa da, Ermeni Diasporası’nda daha çok, farklı şehirlerde sergilediği ‘Yevaylın’ (Vesaire), ‘Nayev’ (Bir de) ve ‘Dagavin’ (Henüz) adlı, tek kişilik performanslarıyla tanındı. Köklerinin tiyatroda olduğunu düşünen Berberian, oyunlar yazdı, yönetmenlik ve oyunculuk yaptı, Hollywood filmlerinde rol aldı ve seslendirmeler yaptı.

VAHE BERBERİAN

Büyükannem, öldüğü güne kadar, biri yedi, diğeri dokuz yaşında olan kızlarının sağ olduğuna inandı. “O kadar tatlıydılar ki, onları birinin öldürmüş olabileceğini hayal etmek imkânsız” derdi hep.

Agn’ın Dzak köyünden olan büyükannem, Tehcir sırasında bütün ailesini kaybetmişti. Eşi güya orduya götürülmüş ama gittiği günden beri kendisinden hiç haber alınamamıştı. İki erkek kardeşi gözünün önünde baltayla öldürülmüş, annesi ve iki kızı da sonsuza kadar kaybolmuştu. Bir kendisi ve o zamanlar bir yaşında olan babam kalmıştı geriye.

Annemin ailesi Arapgirli idi ve onun da ailesinden sağ kalan olmamıştı.

Küçük yaşımdan itibaren neredeyse her gün bu hikâyeleri dinleyerek Türklere karşı intikam ve kin duygularıyla dolmuştum ve 17 yaşındayken ilk kez Türkiye’ye gittiğimde İstanbul benim için, sevdiğim bütün yazar, şair, müzisyen ve sanatçıların öldüğü yerdi.

Yıllar sonra, 54 yaşımda bir kez daha İstanbul’a gittiğimde tamamen farklı hisler yaşadım. Yıllar beni, kin ve intikam duygularının öncelikle insanın kendisini zehirlediğini anlayacak kadar olgunlaştırmış, deneyim kazandırmıştı. Yıllar içinde aynı zamanda bir halkı topyekûn, aynı bakışla yargılamanın mümkün olmadığını da anlamıştım. Bazı zarif ve zeki Türklerle tanışma fırsatım olmuştu; bu insanlar eğer bir halk kendi tarihini ciddiyetle araştırmaz ve temelleri yalan üzerine inşa ederse, o temelin bir gün yıkılacağına kaniydi, zira hakikatten daha güçlü bir temel yoktu. Öyle ki, ikinci kez Türkiye’ye gittiğimde İstanbul; atalarımın öldüğü değil, yaşadığı, cemaat kurumlarını idare ettiği, sanat eserleri yarattığı ve bütün bir kültürü var ettiği yerdi. Şimdi kendimi İstanbullu bir Ermeni olarak hissediyorum, çünkü Lübnan’da doğmuş olmama rağmen ruhsal ve kültürel olarak İstanbul’dan beslendim ve bununla da gurur duyuyorum.

Ermenihaber.am