ERMENI HABER AJANSI

Ermeni Soykırımı araştırmalarıyla bilinen Fransalı Ermeni tarihçi Raymond Kévorkian, bu alandaki çalışmalarıyla ilgili "Agos"a konuştu.

Soykırım çalışmalarında şuanda daha çok tazminat konusunun gündemde olduğuna dikkat çeken  Kévorkian,  aynı zamanda  abideler, kültürel mirasa dair çalışmaların da yapıldığını kaydetti. Fransa’da bu bağlamda  “Yergir yev Mışaguyt” (“Memleket ve Kültür”) adlı bir derneğin faaliyet ettiğini bildiren tarihçi, sembolik olarak 100 abide etrafında çalışmalar yapıldığını, sonuçlarının ise Türkiye Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne sunarak restore edilmesini, geri verilmesini talep edildiğini ifade etti.

Kévorkian, "Sanırım 100. yıl döneminde hükmeden hafıza oldu, fakat araştırma çalışmaları devam edecek, devam etmeli. Nelerin nasıl yaşandığını anlamamız gerekir. Araştırmaların sınırları genişlemekte: Artık sadece tarihçiler hüküm sürmüyor bu alanda. Onlar belli temeller attılar. Şimdi antropologlar, sosyologlar, sanat tarihçileri vs. ele alıp devam ettirmeleri gerekir. Bu doğrultuda da çalışmalar yapılıyor. Farkettiğim bir diğer alan da soykırımın sonuçları jonusunda ciddi çalışmalar yapıldığı. Mesela yetimler, sığınma evlerine konan kadınlar, Türkiye’nin Kemalist döneminde Ermenilerin yaşadıkları. Bu konuda Talin Suciyan’ın yaptığı çalışma iyi bir örnek." ifadelerini kullandı.

Fransalı Ermeni araştırmacı, şuanda iki temel konu üzerinde çalştığını dile getirerek, "Biri Soykırım’dan önce, diğeri Soykırım sırasında. Birinci Dünya Savaşı sonrası dönemi ele aldığım üçüncü kısım üzerinde çalışıyorum. Bu konuda temel sorunları masaya yatırmamış olan Türk resmi tarihçiliği var. Bu konu üzerinde çalışıyorum. Kurtulanların geri dönüşü, özellikle Ankara’dan İstanbul’a kadar olan bölgelerde, Mustafa Kemal’in ve Jön Türklerin epeyce çetrefilli ilişkileri...

Kasım 1918’deki Mütareke’den yaklaşık 1922 tarihine kadar. Rumlara yapılan kırımları, sürgünleri de katacağım, çünkü geri dönmeyi başaran veya kalabilen son Ermeniler de Rumlarla beraber sürgün edildiler. Bu sürgün sürecini savaş dönemindeki olaylarla karşılaştırmalı bir şekilde araştırıyorum. Bir çok benzerlikler var. Sanırım Kemalist bu ilk dönemi Jön Türkler’in imha çalışmasının farklı şekilde uygulanan bir devamı olarak algılayabiliriz." diye konuştu.

Raymond Kévorkian,  Ermenistan Bilimler Ulusal Akademisi Yabancı Üyesi olup "University of Paris VIII: Vincennes-Saint-Denis ve Institut Français de Géopolitique" bünyesinde  çalışmalarını sürüdürüyor. "Aras Yayıncılık"tan çıkan “1915 Öncesinde Osmanlı İmparatorluğu’nda Ermeniler”, "İletişim Yayınları" tarafından yayınlanan  “Ermeni Soykırımı” ve "Belge Yayınları"ın “Soykırımın İkinci Safhası”, Türkçeye kazandırılan en önemli araştırmaları.