ERMENI HABER AJANSI

7 Aralık’ta Belçika’nın Brüksel şehrinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) sunulan Sis’teki (Kozan) Ermeni manastırı ve tarihi Sis Ermeni Katolikosluğu’nun bulunduğu arazinin iade etme davasına dair basın toplantısı düzenlenecek.

Kilikya Katolikosu 1. Aram, gün önce yaptığı açıklamayla Sis Katolikosluğu'nun iadesine ilişkin daha önce Türkiye Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) yapılan başvurunun reddedilmesi üzerine davayı AİHM’e taşıma kararı aldıklarını duyurmuştu.

1. Aram, basın toplantısına siyasetçilerin, sivil toplum kuruluşların temsilcilerinin yanı sıra Katolikos’un temsilcisinin, Brüksel Ermeni Dava Grubu müdürünün ve davayı hazırlayan avukatların grubunın katılacağını açıkladı.

Yerevan Devlet Üniversitesi Şarkiyat Fakütletsi Dekan Yardımcısı, Türkolog Ruben Melkonyan, Kilikya Katolikosluğu’nun, iade için Türkiye Anayasa Mahkemesi’ne başvurduğu ve reddedildiği sonucu davayı AİHM’e taşıma kararını  değerlendirdi.

Melkonyan, Türkiye iktidarnını Ermeni mülkünün olası iadesini engeleyecek yasal düzenlemelerini yaptığını dile getirdi.

Türkologun bildirdiğine göre 20’lerde, 1983’te ve 2001’de yapılan yasal düzenlemelerle kadastrolara  1924 yılı öncesinde elde edilen ve Türk olmayanlara, Ermeni kuruluşlara veya Osmanlı İmparatorluğu Ermeni vatandaşlarına ait olan mülkün tapuları vermeyi yasaklanıyor.

Bu yasalara göre kadastro tapu vermeyince yasal süreçlerin askıya alındığını bildiren Melkonyan, Sis Katolikosluğu iadesine ilişkin dava durumunun nerdeyse aynı olduğunu söyledi.

Melkonyan “Avrupa Mahkemesi siyasi değil hukuki önceliklerle ilerlerse, etnik kimliği yüzünden vatandaşın mülk hakkını verisine verilmemesi mümkün olmamasına karar alacak. Yani bir kişi, Ermeni olduğundan dolayı kadrastrodan tapusunu alamayacak. Bence AİHM yasaya göre hareket etse Sis katolikosluğu'nun iadesini onaylayacak” dedi.

Türkolog, AİHM’in Sis Katolikosluğu'nun iade edilme kararını onaylaması, Ermeniler için  çok önemli emsal olacağını vurgulayarak, Ermenilere ait kültür merkezleri, kiliseler, müzeler, okullar gibi tüm kurumların verislerine geçebileceğini duyurdu.

Melkonyan “Uzun sürecek büyük bir dalga başlayabilir, ama çok yönlü yasal gelişmelere yol açılabilir” dedi.

Hatırlanacağı üzere gün önce dava ile ilgili açıklamalar yapan Kilikya Katolikosu 1. Aram şunları kaydetti: “Bu davanın sadece Kilikya Katolikosluğu’nun veya Ermeni kilisesinin davası değil Ermeni halkın davası olduğunu” vurgulayan 1. Aram  “Biz bu bilinçle, bu perspektifle yola çıktık ve hukuki süreci devam edeceğiz. Ermeni Soykırımı’nın tanınma sürecini da devam etmeliyiz. Ancak aynı zamanda Ermenistan ve Diaspora, tüm kuruluşlarıyla birlikte yasal sürece girmemizin zamanı geldiğini düşünüyorum. Bu bizim halkımızın sorunudur. Biz Ermeni Soykırımı’nı hiç unutmuyoruz. Halk ve kilise olarak bizim net talebimiz şudur: tanıma ve tazminat. Biz uluslararası bir platformdan adaleti istiyoruz.”