ERMENI HABER AJANSI

Gazete Karınca’nın “1915’ten bugüne uzanan Ermeni portreleri” dizisinde bu hafta Muriel Mirak-Weissbach’ın hayat öyküsü var. Gazeteci ve filantropist Mirak-Weissbach, ailesinin Ermeni Soykırımı’nda yaşadıklarını ancak annesinin ölümünden sonra bulduğu anı yazılarından öğrendi. New England’da doğan ve büyüyen Muriel, anne babasının hikayesini şöyle anlatıyor:

“Dehşet veren ayrıntıları üç erkek kardeşimle birlikte annem ve babam vefat ettikten sonra öğrendik. Annemin anılarını okumak şok edici olmasının yanında bir çeşit kimlik krizi yaşamamıza neden oldu. Çocukken, entegre ve asimile olarak Amerikalı olmak istemiştim. Ne sınıf arkadaşlarımın ne de öğretmenlerimin Ermenilere dair bilgisi vardı ve Ermenistan’ın nerde olduklarını da bilmiyorlardı. Haftada bir ailem oldukça önemsediği için Ermenice ders alıyordum.”

Muriel’in annesi 1914 yılında Arabgir’in (Malatya) Tsack köyünde dünyaya gelir. 1915’te köyün bütün erkekleri infaz edilirken kadınlar ve çocuklar kilisenin içerisinde tutulup birer birer tarlaya öldürülmeye götürülür. Artemis ölüme götürülürken kurşun onu yaralar ve sonrasında Türk bir çoban onu bir camiye götürür. Uzakta yaşayan akrabaları Artemis’i yıllar boyunca onu büyüten şefkat sahibi bir askerden geri alır ve Amerika’ya getirir.

Zaven de 1907’de Arabgir’in Masgerd köyünde dünyaya gelir. Babası, annesi ve kuzenleri öldürüldüğünde sekiz yaşındadır. Dört gün boyunca askerler Ermenileri bir kilisede kilitli tutar. Zaven meydanda öldürülmek için götürüldüğünde askerin elinden kaçıp evlerinin ahırında saklanır ve daha sonra Türk komşusunun yardımıyla kurtulur. Köy halkından sağ kurtulan tek Ermeni Zaven olur.

1917’ye kadar Türk komşularıyla yaşar ve onlar için çalışır Zaven. Teyzesi Anna tehcir sırasında kaybolan üç Ermeni çocuğunu ararken Zaven’i bulur ve Arabgir’e götürür. Bir yıl sonra da teyzesiyle birlikte Halep’teki akrabalarının yanına giderler ve sonrasında yıllar önce ABD’ye giden amca Garabed’in yanına geçerler.

“Zaven” Boston’da “John” 1932’de Artemis’le evlenir. John, hayatı boyunca ne kadar başarılı olursa bağış yapmaya olan motivasyonu o kadar artar. “Şükran, şaşkınlık ve muhtemelen hayatta kalmanın yarattığı suçluluktan kurtulup, topluma bağış yoluyla hizmet ediyordu” diye yazar oğlu Robert “Soykırımdan Kurtulanlar, Toplum Kurucuları: John ve Artemis Mirak Ailesi” adlı kitabında.

John sayısız sağlık, eğitim ve kültür kurumlarına bağışta bulunur. Yönetim Kurulu Üyesi olarak Harvard Trust ve Arlington National gibi bankalara önemli danışmanlıklar yapar. Kurduğu “John Mirak Derneği”, Ermenistan genelinde eğitim ve kültürel projelere yatırım yapmaktadır. Almanya’da yaşıyan kızı Muriel, üç yıl önce eşiyle Ermeni gençler ve çocukların ihtiyaçlarını karşılamak ve destek amaçlı kurulan Mirak-Weissbach Vakfı’yla ilgileniyor. 

“Johnny Mirak Ermeni kökenlerini hiç unutmadı. ABD’deki Ermeni kiliseleri, Lübnan’daki Ermeni Tubercular Senatorium ya da Ermeni Çalışmaları ve Araştırmaları Ulusal Derneği (NAASR) gibi kurumlara maddi destekler verdi. Yaptığı yardımlardan dolayı birçok yerden ödül de aldı.”

1993’te babaları Zaven-John’un vefatından sonar Robert ve Muriel, babalarının mirası olan hayırseverlik faaliyetlerini bugün de devam ettiriyor. Vakıf sadece son dönemlerde Ermenistan’daki bir okula 300 bin dolar bağışta bulundu.